کد مطلب:29185
شنبه 1 فروردين 1394
آمار بازدید:35
اوهامي كه دربارة بنيانگذار مذهب اباضيه گفتهشده چيست؟
در كتابهاي فرق و تاريخ اوهامي چند دربارة اين شخص وجود دارد:
1ـ ابن اباض در زمان مروان بن محمد خروج كرد (خيرالدين زركلير الاعلام 4/184). ولي اين پندار توهمي بيش نيست چون او چهل سال قبل از آن مردهبود.
2ـ زبيدي ميگويد: آغاز حركت اودر زمان خلافت مروان حمار بود (زبيد: تاجالعروس ماده ابض).
3ـ مقريزي ميگويد: او از جمله تندروان خوارج بود و در ايام مروان خروج كرد. سپس ميگويد: گفتهميشود كه اباضيه منسوب به اباض به ضم همزه است و آن قريهاي است در يمامه كه بعداً نجده بن عامر در آنجا مستقرشد (مقريزي:الخطط
2/355).
اين دو نظر دلالت بر اين دارد كه او بين سالهاي 127ـ132، و در ايام حكومت مروان خروج كردهاست و اين با ادعاي اباضيه كه اودرزمان عبدالملك بن مروان خروج كردهاست برابر نميافتد.
شهرستاني ميگويد: عبدالله بن اباض همان شخصي است كه در زمان مروان بن محمد خروج كرد (شهرستاني: الملل والنحل 1/134).
شايد وجه اشتباه آنان اين باشد كه فتنة اباضيه در اواخر حكومت مروان بن محمد اتفاق افتاد و در رأس اين فتنه،عبدالله بن يحيي جنديكندي حضرمي طالبالحق كه اباضي بود قرارداشت. ابن عماد ميگويد: درسال 130 هجري فتنة اباضيه كه به عبدالله بن اباض منسوبند، اتفاق افتاد. آنها معتقد بودند: مخالفين ما از اهل قبله، كافرندو مرتكبين كبيره، موحّد بوده ولي مؤمن به حساب نميآيند. اين بدان خاطر بود كه آنها اعمال رادر ايمان دخيل مي دانستند. آنان علي و اكثر صحابه را كافر ميدانستند. رهبر آنها در اين فتنه، عبدالله بن يحيي جندي كندي حضرمي (طالبالحق) بود. آنان در قديد نيز جنگي با عبدالعزيز بن عمرو بن عثمان داشتند كه در آن جنگ عبدالعزيز و ديگر ياران مدني او كشته شدند. تعداد آنها هفتصد نفر بود كه بيشتر آنها قريشي بودند و از جمله تخرمه بن سليمان والبي بود كه از عبدالله بن جعفر و جماعت ديگر روايت كردهاست. پس از اين جريان، خوارج به طرف واديالقري رفتند و در آنجا عبدالملك سعدي با آنان جنگيد و آنها را از پاي در آورد، سپس او به مكه رفت و رئيس آنها را در آنجا به قتل رساند.آنگاه به سوي تباله ـ مكاني در شش مرحلهاي مكه ـ رفت و رهبركندي آنها را از بين برد (ابن عماد حنبلي شذاتالذهب 1/177).
يكيديگر از اين توهمات آن است كه ابن نشوان حميري از ابو القاسم بلخي معتزلي نقل مي كند: عبدالله پيش از مروان از همه عقايدش دست برداشته و به اعتزال رجوع كرده بود (ابن نشوان حميري: الحور العين/ 173). اين درحالي است كه هنگام مرگ او اثري از اعتزال نبود، چون پيشواي اعتزال واصل بن عطاست و او درسال 80 متولد شده است.
فرهنگ عقايد و مذاهب اسلامي ج 5
آية الله جعفر سبحاني
مطالب این بخش جمع آوری شده از مراکز و مؤسسات مختلف پاسخگویی می باشد و بعضا ممکن است با دیدگاه و نظرات این مؤسسه (تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)) یکسان نباشد.
و طبیعتا مسئولیت پاسخ هایی ارائه شده با مراکز پاسخ دهنده می باشد.